सापाचे प्रकार माहिती मराठी | Types of snakes in Marathi

Types of snakes in Marathi : भारताच्या विशाल आणि घनदाट जंगलांमध्ये अनेक जीव राहतात. भारतामध्ये सापांच्या जवळ जवळ 270 प्रजाती आढळून येतात ज्यामधील जवळजवळ 50 प्रजाती या विषारी सापांच्या आहेत. यामधील जवळजवळ 15 प्रजाती या सर्वात जास्त विषारी आहेत ज्यांच्या चावण्यामुळे मृत्यू सुद्धा होऊ शकतो. काही आकड्यानुसार भारतामध्ये दरवर्षी जवळजवळ 46 हजार लोक साप चावल्यामुळे मृत्युमुखी पडतात. आजच्या या लेखामध्ये आपण सापाचे प्रकार माहिती मराठी (Types of snakes in Marathi) याविषयी माहिती जाणून घेणार आहोत.

सापाचे प्रकार (Types of snakes in Marathi)

• बोआ कॉन्स्ट्रक्टर्स (Boa constrictors)
• इंडियन क्रेट (Indian crete)
• इंडियन कोब्रा (Indian cobara)
• रसेल वायपर (Russell’s viper)
• द किंग कोब्रा (King Kobara)
• रॅटलस्नेक (Rattlesnakes)
• अजगर (Pythons)
• कोरल साप (Coral snakes)
• सागरी साप (Sea snakes)
• ब्लॅक मांबा (Black mamba)
• इलापिड्स (Elapids)

सापाचे प्रकार माहिती मराठी (Types of snakes in Marathi)

बोआ कॉन्स्ट्रक्टर्स (Boa constrictors)

बोआ कॉन्स्ट्रक्टर हे बिनविषारी साप आहेत जे मध्य आणि दक्षिण अमेरिकेत आढळतात. ते त्यांच्या शिकारला संकुचित करण्याच्या क्षमतेसाठी ओळखले जातात आणि ते 13 फूट लांब वाढू शकतात.

इंडियन क्रेट (Indian crete)

हा भारतातील सर्वात विषारी साप आहे. याच्या एका वेळा चावल्याने इतके विष निघते की ज्यामध्ये 60 लोकांचा मृत्यू होऊ शकतो. या सापाचा 12 प्रजाती आणि पाच उपप्रजाती आहेत. भारतामध्ये दरवर्षी जवळजवळ दहा हजार लोकांचा मृत्यू या सापामुळे होतो. हा साप फक्त संध्याकाळी बाहेर पडतो. ही प्रजाती साधारणपणे काळ्या आणि निळ्या रंगाची असते.

इंडियन कोब्रा (Indian cobara)

इंडियन कोब्रा या सापाला भारतामध्ये नाग या नावाने सुद्धा ओळखले जाते.  हा भारतातील सर्वात खतरनाक सापांपैकी एक म्हणून ओळखला जातो.  हा जास्त करून जंगल नद्या आणि शेतांमध्ये किंवा गावाच्या शेजारी आढळतो.  हा साप सरपटणाऱ्या जीवांना आणि लहान लहान प्राण्यांच्या शिकार करतो. हिंदू संस्कृतीमध्ये नागाची पूजा सुद्धा केली जाते.  भारतामध्ये दरवर्षी जवळजवळ 15000 लोक हा साप चावल्यामुळे मृत्युमुखी पडतात. या सापाची प्रजाती भारताशिवाय पाकिस्तान, श्रीलंका, नेपाळ, बांगलादेश, भूतान याबरोबरच अनेक देशांमध्ये आढळते.

रसेल वायपर (Russell’s viper)

रसेल वायपर या सापाला भारतामध्ये कोरीवाला या नावाने सुद्धा ओळखले जाते.  हा साप इंडियन क्रेट या सापापेक्षा कमी घातक मानला जातो.  या सापाच्या चावण्यामुळे दरवर्षी जवळजवळ पंचवीस हजार लोकांचा मृत्यू होतो. ही प्रजाती अनेक देशांमध्ये जसे की भारत, श्रीलंका, पाकिस्तान, बांगलादेश, नेपाळ, म्यानमार, थायलंड, कंबोडिया, चीन, तायवान आणि इंडोनेशियामध्ये आढळून येते. या प्रजातीची लांबी पाच ते सहा फुट या दरम्यान असते. हा साप एकाच वेळी 30 ते 40 पिल्लांना जन्म देतो.

द किंग कोब्रा (King Kobara)

हा साप भारतातीलच नाही तर संपूर्ण जगातील सर्वात लांब विषारी साप आहे.  याची लांबी 13 ते 15 फुटी इतकी असते.  हा साप जास्त करून जंगलांमध्ये आणि शांत किंवा दलदलीच्या ठिकाणी आढळतो. हा साप खूप कमी लोकांना चावतो.

रॅटलस्नेक (Rattlesnakes)

रॅटलस्नेक हे विषारी साप आहेत जे संपूर्ण उत्तर आणि दक्षिण अमेरिकेत आढळतात. ते त्यांच्या विशिष्ट रॅटलसाठी ओळखले जातात. रॅटलस्नेक 8 फूट लांब वाढू शकतात आणि विविध रंगांचे असू शकतात.

अजगर (Pythons)

अजगर हे बिनविषारी साप आहेत जे आफ्रिका, आशिया आणि ऑस्ट्रेलियामध्ये आढळतात. ते त्यांचे शिकार संपूर्ण गिळण्याच्या क्षमतेसाठी ओळखले जातात आणि 30 फूट लांब वाढू शकतात. पाळीव प्राण्यांच्या व्यापारात अजगर लोकप्रिय आहेत, परंतु त्यांच्या आकारामुळे आणि आहाराच्या सवयींमुळे त्यांची काळजी घेणे कठीण होऊ शकते.

कोरल साप (Coral snakes)

कोरल साप हे विषारी साप आहेत जे उत्तर आणि दक्षिण अमेरिकेत आढळतात. ते त्यांच्या विशिष्ट लाल, पिवळ्या आणि काळ्या पट्ट्यांसाठी ओळखले जातात, ज्याचा वापर त्यांना समान रंगाचे नमुने असलेल्या बिनविषारी सापांपासून वेगळे करण्यासाठी केला जाऊ शकतो. कोरल साप अत्यंत विषारी असतात आणि मानवांसाठी धोकादायक असतात.

सागरी साप (Sea snakes)

सागरी साप हे विषारी साप आहेत जे आशिया, ऑस्ट्रेलिया आणि पॅसिफिक बेटांच्या आसपासच्या पाण्यात आढळतात. ते पाण्यातील जीवनाशी जुळवून घेतात आणि त्यांचे संपूर्ण आयुष्य पाण्याखाली घालवू शकतात. सागरी साप अत्यंत विषारी असतात, परंतु ते सहसा मानवांवर आक्रमक नसतात.

ब्लॅक मांबा (Black mamba)

ब्लॅक मांबा हा आफ्रिकेत आढळणारा अत्यंत विषारी साप आहे. जो त्याच्या वेग आणि आक्रमकतेसाठी ओळखला जातो आणि मानवांसाठी प्राणघातक असू शकते. ब्लॅक मांबा हा जगातील सर्वात वेगवान सापांपैकी एक आहे आणि तो 12 मैल प्रति तास वेगाने पोहोचू शकतो.

इलापिड्स (Elapids)

इलापिड्स हे विषारी सापांचे एक कुटुंब आहे जे जगभरात आढळतात, परंतु ऑस्ट्रेलिया आणि आशियामध्ये सामान्यतः आढळतात. त्यामध्ये कोब्रा, क्रेट्स आणि मंबासारख्या जगातील सर्वात प्राणघातक प्रजातींचा समावेश आहे. ते दरवर्षी असंख्य मानवी मृत्यूंसाठी जबाबदार असतात.

निष्कर्ष

साप एक सरपटणारा प्राणी आहे जो विविध आकार आणि रंगांमध्ये येतात. काही प्रजाती अत्यंत विषारी आणि मानवांसाठी धोकादायक असल्या तरी अनेक साप निरुपद्रवी असतात आणि पर्यावरणात महत्त्वाची भूमिका बजावतात. आजच्या या पोस्ट मध्ये आपण सापाचे प्रकार माहिती मराठी (Types of snakes in Marathi) या विषयी माहिती जाणून घेतली. जर तुम्हाला ही माहिती आवडली असेल तर तुम्ही ही माहिती तुमच्या मित्रांनाही नक्की शेअर करा.