येलदरी धरण माहिती मराठी | Yeldari dam information in marathi

Yeldari dam information in marathi : मित्रांनो येलदरी हे एक महाराष्ट्रातील महत्वाचे धरण आहे.   महाराष्ट्रातील सर्वात मोठ्या धरणांच्या यादीमध्ये येलदरी या धरणाचा सातवा क्रमांक लागतो. जायकवाडी नंतर मराठवाड्यातील दुसरे सर्वात मोठे धरण म्हणून या धरणाची ओळख आहे. पावसाळ्यामध्ये हे धरण ओव्हर फ्लो झाल्यानंतर बरेच पर्यटक या ठिकाणी येत असतात. आजच्या या लेखात आपण येलदरी धरण माहिती मराठी (Yeldari dam information in marathi) जाणून घेणार आहोत

Yeldari dam information in marathi
येलदरी धरण माहिती मराठी (Yeldari dam information in marathi)

येलदरी धरण माहिती मराठी (Yeldari dam information in marathi)

धरणयेलदरी
धरणाचा उद्देशसिंचन, जलविद्युत
अडवलेल्या नद्या/ प्रवाहपूर्णा
स्थानगाव : येलदरी, तालुका : जिंतूर, जिल्हा: परभणी
बांधकाम सुरुवात1958
येलदरी धरण माहिती मराठी (Yeldari dharan mahiti marathi)

येलदरी हे धरण महाराष्ट्राच्या परभणी जिल्ह्यातील जिंतूर तालुक्यामध्ये येलदरी या गावाजवळ आहे. हे धरण हिंगोली च्या वायव्येला हिंगोली जिंतूर या महामार्गावर येते. येलदरी हे धरण पुर्णा या नदीवर बांधण्यात आलेले आहे. पूर्ण ही गोदावरी नदीची एक प्रमुख उपनदी आहे. येलदरी धरणाच्या जलाशयाचा वापर हा प्रामुख्याने शेतीसाठी आणि वीज निर्मितीसाठी केला जातो. परंतु सध्या परभणी आणि हिंगोलीतील अनेक शहरे पिण्याच्या पाण्यासाठी या सुधारणावर अवलंबून आहे.

येलदरी धरणाच्या वरील बाजूस असणारे खडकपूर्णा धरण भरल्यावरच येलदरी धरणात पाणी सोडले जाते. मित्रांनो येलदरी या धरणाचे बांधकाम इसवी सन 1958 साली सुरू करण्यात आले व इसवी सन 1968 साली या धरणाचे बांधकाम पूर्ण झाले. एकूणच येलदरी धरण बांधण्यासाठी तब्बल दहा वर्षे इतका कालावधी लागला. त्याचबरोबर येलदरी हे धरण साधारणतः 101.54 वर्ग किलोमीटर इतक्या क्षेत्रावर पसरलेले आहे. 

महाराष्ट्राचे पहिले मुख्यमंत्री यशवंतराव चव्हाण यांच्या देखरेखीखाली या धरणाचे बांधकाम पूर्ण करण्यात आले. येलदरी धरणाच्या तांत्रिक माहितीबद्दल जाणून घ्यायचे झाल्यास येलदरी या धरणाची उंची 51.2 मीटर म्हणजेच 168 फूट इतकी आहे. या धरणाची लांबी 4232 मीटर म्हणजेच 13885 फुट आहे. येलदरी या धरणाची पाणी साठवण्याची क्षमता 32.99 टीएमसी म्हणजेच 3299 दशलक्ष घनफूट इतकी आहे. येलदरी धरणातून 22.5 मेगावॉट एवढी वीज निर्मिती केली जाते. येलदरी धरणातील पाण्याचा विसर्ग हा 10477.13 घनमीटर प्रति सेकंद इतक्या वेगाने केला जातो. या धरणाला एकूण दहा दरवाजा आहेत या धरणाचे दरवाजे हे S आकाराच्या प्रकारातील आहे. येलदरी या धरणामुळे साधारणतः दहा हजार पाचशे साठ हेक्टर इतके क्षेत्र ओळीता खाली आलेले आहे. 

त्याचबरोबर येलदरी धरणाचा कालवा हा सिद्धेश्वर धरणातून निघतो. पर्यटन स्थळाच्या दृष्टिकोनातून विचार केला तर येलदरी हे धरण परभणी जिल्ह्यातील पर्यटकांसाठी आवडते ठिकाण आहे. या धरणाच्या जवळपासचा परिसर हा निसर्ग संपन्न वातावरणाने भरून गेलेला आहे. या धरणाला भेट देण्यासाठी पावसाळ्यानंतर बरेच पर्यटक गर्दी करत असतात.  येलदरी धरणाला सकाळी नऊ ते सायंकाळी सात या वेळेत भेट देता येते. येलदरी हे धरण जिंतूर पासून 15 किलोमीटर तर परभणी पासून 57 किलोमीटर इतक्या अंतरावर आहे.

येलदरी धरण कोणत्या जिल्ह्यात आहे?

येलदरी धरण परभणी जिल्ह्यात आहे.

येलदरी जलविद्युत प्रकल्प कोणत्या जिल्ह्यात आहे?

येलदरी जलविद्युत प्रकल्प परभणी जिल्ह्यात आहे.

निष्कर्ष

तर मित्रांनो आज आपण महाराष्ट्रातील येलदरी धरण माहिती मराठी (Yeldari dam information in marathi) जाणून घेतलेली आहे. येलदरी (Yeldari dharan mahiti marathi) या धरणाबद्दल आम्ही सांगितलेली ही माहिती तुम्हाला कशी वाटली ते आम्हाला कमेंट करून नक्की कळवा. Yeldari dam in marathi ही माहिती तुम्हाला आवडली असेल तर तुमच्या मित्रांनाही नक्की शेअर करा.

1 thought on “येलदरी धरण माहिती मराठी | Yeldari dam information in marathi”

Leave a Comment